[9 gusht 2025]
Ukraina do të refuzojë çdo propozim që përfshin dhënien e territorit Rusisë, tha të shtunën Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, disa orë pasi Presidenti i SHBA-së Donald Trump propozoi “një lloj shkëmbimi territori” për t’i dhënë fund luftës së Rusisë kundër Ukrainës, raportoi WSJ.
“Përgjigja për çështjen territoriale të Ukrainës është tashmë në Kushtetutën e Ukrainës. Askush nuk do të tërhiqet nga kjo dhe askush nuk mundet. Ukrainasit nuk do t’ia japin tokën e tyre pushtuesit”, tha ai në një video-adresim sot. Komentet e Trumpit që sugjerojnë një shkëmbim territorial erdhën ndërsa ai dhe Presidenti rus Vladimir Putin finalizuan detajet për një takim ballë për ballë të premten, që do të mbahet në Alaska – simbolik për vendin e saj të mëparshëm në Perandorinë Ruse.
Alaska ishte vetëm një opsion i tretë
Trumpi nuk tha nëse Zelensky ishte ftuar në takim. Por një zyrtar i njohur me bisedimet, i cili foli në kushte anonimiteti për të shpërfaqur diskutime të ndjeshme politike, tha se Zelensky nuk ishte ftuar ende. Rusia fillimisht sugjeroi një takim në Emiratet e Bashkuara Arabe ose Arabinë Saudite, tha zyrtari, dhe Shtetet e Bashkuara më pas sugjeruan Evropën, të cilën Kremlini e hodhi poshtë, përpara se të dy vendet të binin dakord për Alaskën. Një udhëtim në Alaska mund t’i jepte Putinit mundësinë për të bërë një vizitë të rëndësishme të brendshme në Gadishullin Kamchatka aty pranë, ku kohët e fundit ka ndodhur një tërmet dhe një shpërthim vullkanik.
Takimi i planifikuar është në vetvete një fitore e pjesshme për Putinin, i cili tani do të vizitojë Shtetet e Bashkuara në një vizitë zyrtare pavarësisht se nuk është pajtuar me kërkesat e hershme të Trumpit për një armëpushim. Nga ana tjetër, Putini po vjen në “terrenin e shtëpisë” të Trumpit.
Por Kievi dhe aleatët e tij evropianë janë të kujdesshëm ndaj takimit, dhe Zelensky ka këmbëngulur prej kohësh se vendimet për Ukrainën nuk mund të merren pa Ukrainën. Zyrtari tha gjithashtu se kishte konfuzion mbi sugjerimin e Trumpit se të dy vendet mund të shkëmbenin territor. “Çfarë saktësisht mund të shkëmbehet?” pyeti zyrtari. Ukraina kontrollon vetëm një pjesë të vogël, pothuajse të parëndësishme, të rajonit perëndimor Kursk të Rusisë. Ndërkohë, Rusia kontrollon rreth një të pestën e territorit të njohur ndërkombëtarisht të Ukrainës (përfshirë Krimenë). Rusia ka kërkuar vazhdimisht që Kievi të tërhiqet nga disa rajone ukrainase që Rusia i kontrollon vetëm pjesërisht – një kërkesë që Ukraina e refuzon kategorikisht.
Kievi nuk dëshiron të lihet jashtë, por…
Një zyrtar ukrainas i tha medias amerikane se Putini po vepron “si Hitleri që mori pak tokë dhe donte më shumë”. Disa zyrtarë amerikanë duket se janë të gatshëm të pajtohen me propozimin e tij për të “kapur më shumë tokë ukrainase në këmbim të fjalëve të dobëta për paqen”, tha zyrtari.
Trumpi, i cili në të kaluarën e ka fajësuar Ukrainën për pushtimin rus, kohët e fundit e ka zbutur retorikën e tij ndaj Kievit dhe e ka ashpërsuar qëndrimin e tij ndaj Rusisë. Por ai pranoi të priste Putinin pasi i dërguari i tij i posaçëm Steve Witkoff vizitoi Moskën këtë javë për një takim me presidentin rus, duke ngritur frikën se ai mund të jetë i prirur të marrë një vendim që nuk do t’i pëlqente Kievit zyrtar.
Zelensky, i cili ka punuar shumë për të riparuar marrëdhëniet me Trumpin pas një takimi katastrofik në Zyrën Ovale në fillim të këtij viti, duket se i drejtoi disa nga komentet e tij në lidhje me qëndrimin e Ukrainës direkt në Uashington të shtunën. Ekziston skepticizëm se kjo nuk do të bjerë në “tokë pjellore” me Trumpin.
“Populli ukrainas meriton paqe. Por të gjithë partnerët duhet ta kuptojnë se çfarë është një paqe e denjë. Kjo luftë duhet të përfundojë dhe Rusia duhet ta përfundojë. Rusia e filloi dhe po e zvarrit, duke injoruar të gjitha afatet, dhe ky është problemi, asgjë tjetër”, tha Zelensky. “Të gjitha vendimet kundër nesh, të gjitha vendimet pa Ukrainën, janë njëkohësisht vendime kundër paqes. Ato nuk do të sjellin asgjë. Këto janë vendime të vdekura; ato nuk do të kenë kurrë sukses. Ne jemi të gatshëm, së bashku me Presidentin Trump, së bashku me të gjithë partnerët, të punojmë për një paqe të vërtetë dhe, më e rëndësishmja, të qëndrueshme – një paqe që nuk do të shembet për shkak të ndonjë dëshire të Moskës.” [GN/ISHGJ]