Presidenti ukrainas Zelenskyy në Paris
Michel Euler/AP/dpa
DPA
E enjte, 4 shtator 2025
Mbështetësit perëndimorë të Ukrainës po diskutojnë për garanci të mundshme sigurie dhe mbështetje ushtarake në Paris. Presidenti francez Macron është angazhuar për përparim në këtë plan, ndërsa SHBA-të po hezitojnë dhe Rusia vazhdon të ndjekë konfrontimin.
Mbështetësit perëndimorë të Ukrainës sot në Paris po vazhdojnë të diskutojnë për rikthimin e paqes për Ukrainën. Ndërsa fundi i luftës së agresionit rus aktualisht nuk është në horizont, Presidenti francez Emmanuel Macron dëshiron të ecë përpara me planet dhe, mbi të gjitha, t’i tregojë SHBA-së se po merr përgjegjësi. Dhe një sinjal duhet t’i dërgohet edhe Moskës.
Megjithatë, nëse kjo do të ketë sukses është e dyshimtë, sepse i ashtuquajturi Koalicion i të gatshmëve është takuar tashmë disa herë pa u komunikuar ndonjë angazhim apo rezultat konkret. Diskutimi është rreth asaj se si mund të duken garancitë e sigurisë ushtarake për Ukrainën pas një armëpushimi ose marrëveshjeje paqeje.
Kjo përfshin forcimin e aftësive mbrojtëse të Ukrainës, por edhe vendosjen e mundshme të trupave në Ukrainë ose afër kufijve të saj, si dhe sanksione të mëtejshme kundër Rusisë. Barrën e çdo vendosjeje do ta mbajnë anëtarët evropianë të NATO-s.
Makron: Përgatitjet për garancitë kanë përfunduar
Në prag të takimit të Parisit, Macron njoftoi se vendet mbështetëse kishin përfunduar përgatitjet e tyre për garancitë e sigurisë.
Falë punës përgatitore të shefave ushtarakë që nga samiti i Ukrainës në Shtëpinë e Bardhë, evropianët tani janë gati t’i ofrojnë Ukrainës garanci sigurie sapo të nënshkruhet një marrëveshje paqeje, tha Macron në një pritje me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy në Paris.
“Kontributet e përgatitura, të dokumentuara dhe të konfirmuara këtë pasdite në nivelin e ministrave të mbrojtjes në sekretin më të rreptë na lejojnë të themi: kjo punë është përfunduar dhe tani do të miratohet politikisht”, tha Macron.
Përfaqësuesit e Koalicionit të Gatishmërisë takohen vazhdimisht për të diskutuar për ruajtjen e paqes në Ukrainë. Por a po i afrohen më shumë qëllimit të tyre? (Foto arkivore) Kay Nietfeld/dpa
Angazhimet nga Uashingtoni ngadalësohen
Evropianët e kishin bërë të qartë vazhdimisht se kjo nuk do të ndodhte pa siguri nga SHBA-të. Pas vizitës së fundit të Zelensky-t në Uashington, e cila mblodhi krerët e shteteve dhe qeverive të aleatëve më të rëndësishëm evropianë, dukej sikur Presidenti i SHBA-së Donald Trump mund të bindej ta bënte këtë. Megjithatë, angazhimet konkrete nga Uashingtoni po vonojnë. Ai pritet të informohet me telefon pas takimit të Parisit.
Merz do të marrë pjesë në takim vetëm virtualisht
Entuziazmi i disa partnerëve të koalicionit duket se po zvogëlohet. Kancelari Friedrich Merz (CDU) dhe ndoshta edhe Kryeministri britanik duan të marrin pjesë në takim vetëm virtualisht.
Megjithatë, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte mbeti optimist. Ai pret së shpejti një marrëveshje mbi një koncept për garancitë e sigurisë për Ukrainën. Pritet që “nesër ose menjëherë pasnesër do të ketë qartësi rreth asaj që mund të arrijmë së bashku”, tha ai një ditë para diskutimeve.
“Kjo do të thotë që ne mund të angazhohemi edhe më intensivisht me palën amerikane”, tha Rutte pas një takimi me Presidentin estonez Alar Karis në Bruksel. Sipas deklaratës, evropianët, së bashku me shtetet e tjera, janë në proces të sqarimit të detajeve përfundimtare në nivelin e shefave ushtarakë, ministrave të mbrojtjes dhe krerëve të shteteve dhe qeverive.
Putini i përmbahet kërkesave të vjetra
Nëse do të arrihet një zgjidhje paqeje mbetet e hapur. Në një konferencë për shtyp në Kinë, Presidenti rus Vladimir Putin i bëri thirrje Zelensky të vinte në Moskë nëse do të donte të fliste me të – por vetëm pasi gjithçka të ishte negociuar në nivelin më të ulët. Në të njëjtën kohë, ai mohoi legjitimitetin e homologut të tij. Kievi e hodhi poshtë kërkesën për një takim në kryeqytetin rus si “të papranueshme që nga fillimi”.
Shefi i Kremlinit gjithashtu mbeti i ashpër në negociata. Rusia është e përgatitur të vazhdojë luftën nëse nuk mund të arrihet një marrëveshje e pranueshme për Moskën, tha ai.
Dyshime rreth Efektit parandalues
Eksperti i sigurisë Ed Arnold i organizatës britanike think tank Royal United Services Institute (RUSI) thekson rëndësinë politike të koalicionit të atyre që dëshirojnë, por dyshon nëse efekti parandalues i synuar i një operacioni ushtarak do të realizohet. Në rastin më të keq, paralajmëron ai, stacionimi i trupave evropiane të NATO-s mund të çojë në ekspozimin e klauzolës së ndihmës së ndërsjellë të NATO-s si të kotë.
“A do të sulmojnë amerikanët një objektiv rus sepse tre ushtarë francezë u vranë në një incident që rusët ka të ngjarë ta portretizojnë si një aksident? Unë thjesht nuk e besoj,” i tha Arnold Agjencisë Gjermane të Shtypit në Londër. Putini më pas mund të shfrytëzojë praninë e trupave të NATO-s në Ukrainë për të provuar se klauzola e ekzistencës së vazhdueshme e Nenit 5 të traktatit të NATO-s është më pak e fuqishme sesa supozohej më parë.
Gjermania deri më tani ka qenë e kujdesshme
Gjermania kohët e fundit kishte qenë hezituese për këtë çështje. Kancelari Merz tha javën e kaluar se garancitë afatgjata të sigurisë mund të vendoseshin vetëm pasi të kishte një armëpushim ose një marrëveshje paqeje.
Lidhur me çështjen e një vendosjeje të mundshme të trupave tokësore në Ukrainë pas një armëpushimi, ai deklaroi se nuk kishte plane të tilla konkrete për një operacion ushtarak, të paktën jo në Gjermani. [Përktheu: ISHGJ]
