Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, dhe homologu i tij rus, Vladimir Putin, në një takim në Vietnam në nëntor 2017.
Presidenti amerikan dëshiron të diskutojë një armëpushim me homologun e tij rus. Kjo ka të ngjarë të kërkojë një shkëmbim territori, tha Trump. Zelensky e refuzon propozimin.
Nga Renzo Ruf [NZZ]
Takimi i radhës i shumëpritur midis presidentëve amerikanë dhe rusë është planifikuar të zhvillohet të premten e ardhshme në Alaska. Donald Trump njoftoi për këtë pa zbuluar asnjë detaj rreth vendndodhjes së samitit. “Më shumë detaje do të vijojnë”, shkroi presidenti amerikan në shërbimin online Truth Social. Trumpi nuk njoftoi të premten nëse Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do të udhëtojë gjithashtu në shtetin amerikan.
Kremlini konfirmoi se samiti do të zhvillohej. “Duket mjaft logjike që delegacioni ynë thjesht të fluturojë mbi Ngushticën e Beringut dhe se një samit kaq i rëndësishëm dhe i shumëpritur midis udhëheqësve të të dy vendeve do të zhvillohej atje”, tha zëdhënësi i Putinit, Yuri Ushakov, sipas agjencisë shtetërore ruse të lajmeve Tass.
Trumpi kishte lënë të kuptohej më parë përmbajtja e bisedimeve që planifikon të zhvillojë me Putinin për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë. Ai tha në Shtëpinë e Bardhë se Ukraina ka të ngjarë të duhet të bëjë lëshime territoriale. “Do të ketë një shkëmbim territori” që do t’u sillte dobi të dyja palëve ndërluftuese. “Ne në fakt duam të marrim diçka mbrapsht dhe të tregtojmë diçka”, tha Trump. Është gjithçka “shumë e komplikuar”, por “do të marrim diçka mbrapsht. Do të tregtojmë diçka”.
Putini dëshiron të aneksojë Ukrainën lindore
Çfarë nënkuptonte saktësisht presidenti amerikan me këto deklarata mbeti e paqartë për momentin. Ukraina aktualisht ka pushtuar vetëm disa kilometra katrorë të territorit rus. Megjithatë, Wall Street Journal raportoi se Putini i bëri një ofertë armëpushimi negociatorit amerikan Steve Witkoff në Moskë të mërkurën e kaluar. Sipas kësaj oferte, forcat e armatosura ruse do të ndërpresin armiqësitë në Ukrainë – nëse, në këmbim, Kievi pranon të tërheqë trupat ukrainase nga lindja e vendit. Putini gjithashtu dëshiron që bashkësia ndërkombëtare t’i njohë territoret e fituara si territor rus.
Nuk është e qartë se cilat territore po synon saktësisht presidenti rus. Aktualisht, përveç Krimesë, forcat e armatosura ruse mbajnë të pushtuara gjithashtu shumicën e katër provincave ukrainase të Luhanskut, Donetskut, Zaporizhias dhe Khersonit.
Zyrtarët e qeverive evropiane morën informacione kontradiktore në lidhje me qëllimet e Putinit në disa telefonata me Uashingtonin, raportoi Wall Street Journal. Në një telefonatë të premten, Witkoff foli për dy faza. Në fazën e parë, Ukraina do të tërhiqte forcat e saj të armatosura nga Donbasi dhe Rusia do të premtonte të ngrinte konfliktin përgjatë frontit aktual. Në fazën tjetër, Putini dhe Trumpi do të binin dakord për një plan përfundimtar paqeje, i cili më vonë do të negociohej me presidentin ukrainas. Zelensky deri më tani ka pohuar se nuk dëshiron të jetë presidenti që humbi territorin ukrainas ndaj Rusisë.
Zelensky thotë se ekziston “një shans” për një armëpushim
Ai vazhdon ta mbajë këtë qëndrim. Pas njoftimit të takimit midis Trumpit dhe Putinit, Zelensky tha se ukrainasit nuk do t’ua lëshonin tokën e tyre pushtuesve. Ata nuk do të devijonin nga kjo. Ata ishin të gatshëm të diskutonin zgjidhje reale, tha Zelensky. Por: “Një zgjidhje pa Kievin është një zgjidhje pa paqe.”
Para njoftimit të Trumpit, Zelensky theksoi në një mesazh video se Putini po e injoronte ultimatumin që Trumpi i kishte dhënë. Në të vërtetë, presidenti amerikan i kishte bërë një ultimatum javën e kaluar homologut të tij rus për të rënë dakord për një armëpushim. Përndryshe, Uashingtoni do të vendoste sanksione të reja dhe të ashpra që do të dëmtonin të gjithë klientët e tregtarëve rusë të energjisë.
Por kjo nuk ndodhi të premten, edhe pse lufta në Ukrainë vazhdon. Putini gjithashtu me sa duket vuri në dukje me një farë kënaqësie se India kishte rënë dakord të vazhdonte të blinte naftë nga Rusia – edhe pse Trumpi kishte vendosur tarifa shtesë ndëshkuese ndaj ish-aleatit të mërkurën në një përpjekje për të ndaluar marrëveshje të tilla.
Zelensky deklaroi më tej se ai ishte në dialog të vazhdueshëm me partnerët e tij perëndimorë. “Të gjithë pajtohen se ekziston një shans për të arritur të paktën një armëpushim dhe se gjithçka varet nga sa presion do të ushtrohet ndaj Rusisë”, tha ai në videomesazhin.
Kryeministri polak Donald Tusk tha të premten pas një bisede telefonike me Zelenskyn se presidenti ukrainas ishte “shumë i kujdesshëm, por optimist”. Një ngrirje e luftës në Ukrainë, e cila filloi me sulmin e madh të Rusisë në shkurt 2022, ishte “më afër sesa më larg”, tha Tusk. Trump bëri komente të ngjashme në Shtëpinë e Bardhë: “Ne kemi një shans” për një armëpushim, tha presidenti amerikan.[Përktheu: ISHGJ]
