Xi dhe Putin po e portretizojnë veten si partnerë të ngushtë në Pekin këto ditë. Zyrtarisht, Kina nuk është e përfshirë në luftën e Ukrainës – por një hulumtim shpërthyes nga Britania e Madhe zbulon se si fshehurazi kompanitë kineze po e nxisin luftën e Rusisë me dronë.
Sipas një hulumtimi nga gazeta britanike “The Telegraph”, një total prej 97 kompanish kineze kanë furnizuar kompanitë ruse me komponentë dronësh që nga viti 2023. Dërgesat kanë një vlerë prej të paktën 47 milionë paundësh (rreth 54 milionë euro) – duke përfshirë motorë avionësh, mikroelektronikë, lidhje metalike, lente kamerash dhe fibra karboni.
Veçanërisht shpërthyese: Rreth një e katërta e këtyre eksporteve shkuan në kompani të sanksionuara të përfshira në prodhimin e dronëve kamikazë Shahed të Iranit.
Ndihma sekrete e armëve të Kinës për Rusinë në luftën e Ukrainës
“Ne gjejmë vazhdimisht çipa dhe tabela qarku me gjurmë kineze në dronë të rrëzuar”, tha një oficer ukrainas i mbrojtjes ajrore për “The Telegraph”. Këto zbulime tregojnë se sa ngushtë është e ndërthurur ekonomia e Kinës me makinën e luftës së Putinit – pavarësisht retorikës zyrtare të neutralitetit të Pekinit.
Vetëm në korrik, Ministri i Jashtëm ukrainas Andriy Sybiha publikoi foto të mbeturinave nga një dron i rrëzuar – ku tregohej qartë logoja e një kompanie kineze.
Mallra me përdorim të dyfishtë: Strategjia e fshehtë e Pekinit
Në vend që të furnizojë hapur me armë, Kina po mbështetet në komponentë me përdorim të dyfishtë civil dhe ushtarak. “Kjo u jep atyre mundësinë të thonë: Ne nuk furnizojmë me armë”, shpjegon eksperti i Kinës Andrea Ghiselli në Telegraph.
Në realitet, megjithatë, eksportet sigurojnë furnizime për ofensivën e Moskës me dronë. Vetëm në gjysmën e parë të vitit 2024, mbi 2,000 dronë të rinj sulmi “Garpiya” dolën nga linjat ruse të prodhimit – shumë prej tyre të pajisur me motorë kinezë.
Sanksionet gjithashtu mund të anashkalohen lehtësisht: “Pjesët e dronëve shpesh deklarohen si komponentë për sistemet e ajrit të kondicionuar ose konsolat e lojërave dhe më pas futen kontrabandë në Rusi”, tha një ushtar ukrainas për “Telegraph”.
Yelabuga: Fabrika e dronëve të Rusisë me ndihmën kineze
Një qendër qendrore e këtij bashkëpunimi është fabrika e dronëve në “Zonën Speciale Ekonomike Yelabuga” pranë Kazanit. Përveç kopjeve të dronëve iranianë Shahed, atje prodhohen edhe modele ruse si “Gerbera” dhe “Garpiya”. Siç raportoi FOCUS online në korrik, edhe të rinjtë punojnë në linjat e montimit në Yelabuga, disa prej të cilëve futen në prodhim direkt nga shkollat profesionale.
Veçanërisht mbresëlënëse: Shumë dronë tani janë të lyer me të zezë me qëllim që të përdoren për sulme të synuara gjatë natës. “Rusia synon të sulmojë Ukrainën me deri në 2,000 dronë në natë”, paralajmëroi oficeri i Shtabit të Përgjithshëm Christian Freuding në një intervistë me Telegraph në korrik.
Strategjia e Putinit me dronët: Sasia mbi precizionin
Vendosja masive e këtyre dronëve të lirë, por vdekjeprurës, ndjek një logjikë të qartë: të mbingarkojë mbrojtjen ajrore të Ukrainës, të shterojë rezervat e municioneve perëndimore dhe të zhvillojë luftë psikologjike. Vetëm këtë korrik, Rusia sulmoi Ukrainën me 728 dronë brenda një nate – një nga seritë më të mëdha të sulmeve që nga fillimi i pushtimit.
Ndërsa Xi Jinping dhe Vladimir Putin aktualisht po festojnë publikisht miqësinë e tyre në Pekin, zbulimet e Telegraph tregojnë se Kina ka qenë prej kohësh më shumë sesa një vëzhguese neutrale: Është një partnere thelbësore në luftën e Rusisë me dronë kundër Ukrainës. [Përktheu: ISHGJ]
